Krajowe Standardy Rachunkowości (KSR)

Krajowe Standardy Rachunkowości (KSR)
Halina Karpol-Korbecka

Halina Karpol-Korbecka

Prezes CGO Accounting sp. z o.o. / Główna księgowa

Czym są Krajowe Standardy Rachunkowości? Jaki jest cel tej regulacji? Kto jest zobligowany do ich przestrzegania? Odpowiedź na te i inne pytania dotyczące Krajowych Standardów Rachunkowości znajdziesz w poniższym artykule.

Spis treści

Czym są Krajowe Standardy Rachunkowości (KSR) i jaki jest ich cel?

Podstawowym celem Krajowych Standardów Rachunkowości jest ustalenie zasad stosowanych pomocniczo w prawidłowym ujmowaniu operacji gospodarczych. Korzystanie ze standardów nie jest obligatoryjne. Niemniej jednak pozwala zyskać pewność, że księgowość danego podmiotu prowadzona jest rzetelnie i zgodnie z przepisami.

Warto wspomnieć, że wyróżnia się krajowe i międzynarodowe standardy rachunkowości.

Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR) lub też Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MFSS) ustalono w odpowiedzi na potrzebę ujednolicenia sprawozdawczości finansowej w skali międzynarodowej. Stanowią konsekwencję rozwoju międzynarodowego rynku kapitałowego oraz zwiększającej się ilości transakcji o charakterze międzynarodowym. Stało się to szczególnie istotne po wzroście znaczenia Unii Europejskiej oraz OECD (Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, ang. Organisation For Economic Co-operation and Development).

Krajowe Standardy Rachunkowości (KSR) to standardy i interpretacje dotyczące rachunkowości w Polsce. Mogą być stosowane jako pomoc w prawidłowym ujmowaniu operacji gospodarczych w Polsce w obszarach, których nie precyzuje Ustawa o rachunkowości. Krajowe Standardy Rachunkowości opracowuje Komitet Standardów Rachunkowości działający przy Ministerstwie Finansów.

Podstawowe akty prawne dotyczące rachunkowości w Polsce

Zasady rachunkowości w Polsce określa przede wszystkim Ustawa o rachunkowości z 29 września 1994 roku.

Przepisy Ustawy o rachunkowości stosuje się do wymienionych w niej podmiotów, w tym do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

  1. spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji);
  2. innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego;
  3. osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz przedsiębiorstw w spadku działających zgodnie z Ustawą o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw z dnia 5 lipca 2018 roku, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2.000.000,00 euro;
  4. przedsiębiorstw w spadku działających zgodnie z Ustawą o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw z dnia 5 lipca 2018 roku, jeżeli na dzień poprzedzający dzień otwarcia spadku prowadzone były księgi rachunkowe;
  5. jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o świadczeniu usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych, przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów;
  6. gmin, powiatów, województw i ich związków, a także: a) państwowych, gminnych, powiatowych i wojewódzkich jednostek budżetowych, b) gminnych, powiatowych i wojewódzkich zakładów budżetowych;
  7. jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek, o których mowa w pkt 1 i 2;
  8. oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych w rozumieniu przepisów Ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 6 marca 2018 roku;
  9. jednostek niewymienionych wyżej, jeżeli otrzymują one na realizację zadań zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub funduszów celowych – od początku roku obrotowego, w którym dotacje lub subwencje zostały im przyznane.

Dodatkowo istnieje kilkadziesiąt rozporządzeń Rady Ministrów oraz Ministra Finansów w zakresie szczególnych zasad rachunkowości oraz kilkanaście rozporządzeń wykonawczych do samej Ustawy o rachunkowości.

W sprawach nieuregulowanych przepisami Ustawy o rachunkowości, każda jednostka może stosować Krajowe Standardy Rachunkowości wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości.

Krajowe Standardy Rachunkowości a Ustawa o rachunkowości

Jak już wyżej wspomniano Krajowe Standardy Rachunkowości znajdują zastosowanie wówczas, gdy dane zagadnienie nie zostało uregulowane w Ustawie o rachunkowości, lub zostało uregulowane w stopniu niewystarczającym.

W zależności od przyjętych zasad rachunkowości dany podmiot może stosować wszystkie lub lub tylko wybrane Krajowe Standardy Rachunkowości.

Informując w sprawozdaniu finansowym o przyjętych przez siebie zasadach rachunkowości podmiot gospodarczy informuje również o stosowaniu Krajowych Standardów Rachunkowości. Nie jest wówczas właściwe wybiórcze stosowanie tylko niektórych standardów. Nie dotyczy to sytuacji, gdy jednostka poinformuje o włączeniu do przyjętych przez siebie zasad rachunkowości tylko wybranych Krajowych Standardów Rachunkowości. Wówczas może stosować tylko te wskazane przez siebie.

Jakie obszary regulują Krajowe Standardy Rachunkowości?

Krajowe Standardy Rachunkowości regulują prawidłowe prowadzenie rachunkowości w takich obszarach jak:

  • Rachunek przepływów pieniężnych;
  • Podatek dochodowy;
  • Niezakończone usługi budowlane;
  • Utrata wartości aktywów;
  • Leasing, najem i dzierżawa;
  • Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe;
  • Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym;
  • Działalność deweloperska;
  • Sprawozdanie z działalności;
  • Umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz umowy koncesji na roboty budowlane lub usługi;
  • Środki trwałe;
  • Działalność rolnicza;
  • Koszt wytworzenia jako podstawa wyceny produktów;
  • Kontynuacja działalności oraz rachunkowość jednostek przy braku kontynuowania działalności
  • Przychody ze sprzedaży wyrobów, półproduktów, towarów i materiałów.

Ze standardami zapoznać się można na oficjalnej stronie Ministerstwa Finansów. Zawiera ona zawsze aktualną listę wszystkich standardów obowiązujących w danym momencie.

Jeśli zainteresował Cię powyższy wpis i chcesz wiedzieć więcej na poruszony w nim temat, zapraszamy do współpracy z nami. Specjaliści z naszego biura rachunkowego w Łodzi są do Twojej dyspozycji, skontaktuj się już dzisiaj i daj sobie pomóc.

Wyróżniony ekspert

Halina Karpol-Korbecka

Prezes CGO Accounting sp. z o.o. / Główna księgowa
Obsługa cudzoziemców