JDG – jak założyć i prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą?

JDG, czyli jednoosobowa działalność gospodarcza, to jedna z form prowadzenia biznesu. Samozatrudnienie daje poczucie niezależności, ale należy pamiętać, że wymaga również spełnienia pewnych obowiązków. Jak prowadzić JDG? Jakie obowiązki ma przedsiębiorca? Odpowiadamy w artykule poniżej. Zapraszamy do lektury!

Spis treści

• Co to jest JDG?
• Kto może prowadzić JDG?
• Jak zarejestrować JDG?
• Czy zawsze trzeba zarejestrować działalność gospodarczą?
• Opodatkowanie JDG
• ZUS od jednoosobowej działalności gospodarczej 2024
• Składka zdrowotna od jednoosobowej działalności gospodarczej 2024
• Podsumowanie

Co to jest JDG?

Działalność gospodarcza ma trzy zasadnicze cechy, to:

• zorganizowana działalność zarobkowa,
• wykonywana we własnym imieniu,
• i w sposób ciągły.

Co do zasady podlega obowiązkowej rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Przedsiębiorca może dowolnie wybrać profil swojej działalności, chyba że jego działalność podlega ustawowym ograniczeniom.

Kto może prowadzić JDG?

Jednoosobową działalność gospodarczą może prowadzić m.in.:

• osoba pełnoletnia,
• cudzoziemiec,
• małoletni (pomiędzy 13. a 18. rokiem życia) – wniosek o wpis musi złożyć przedstawiciel ustawowy (najczęściej jest to rodzic).

Jak zarejestrować JDG?

Działalność gospodarczą można zarejestrować przez portal biznes.gov.pl. Należy założyć konto przedsiębiorcy oraz wypełnić e-wniosek o wpis do CEIDG oraz podpisać go Profilem Zaufanym lub podpisem kwalifikowanym.

We wniosku o wpis do CEIDG należy podać:

1. podstawowe informacje identyfikujące przedsiębiorcę, czyli m.in. imię, nazwisko, datę urodzenia, rodzaj i numer dokumentu tożsamości,
2. informacje dotyczące działalności gospodarczej:

• nazwę firmy – co najmniej imię i nazwisko; można dodać inne elementy definiujące firmę, m.in. profil działalności,
• adres prowadzenia działalności, np. w miejscu zamieszkania,
• adres do doręczeń, czyli miejsce odbioru korespondencji firmowej,
• kod PKD – to kod definiujący rodzaj prowadzonej działalności, który przedsiębiorca musi wybrać przy rejestracji firmy z ogólnodostępnego zestawienia; ma znaczenie m.in. dla formy opodatkowania działalności; powinien pasować do profilu prowadzonej działalności; można wybrać jeden kod główny i dowolną liczbę dodatkowych.

Wraz z ujawnieniem w rejestrze CEIDG przedsiębiorcy zostaną nadane numery NIP (w ciągu jednego dnia) oraz REGON (w ciągu 7 dni).

Czy zawsze trzeba zarejestrować działalność gospodarczą?

Nie każdą działalność trzeba rejestrować. Działalność niepodlegająca rejestracji to drobna działalność osób fizycznych, z której prognozowane przychody będą niewielkie, czyli taka, której:

• przychody nie mogą przekroczyć w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku,
• prowadzenie nie wymaga zezwoleń lub koncesji,
• osoba fizyczna nie jest wspólnikiem spółki cywilnej, ani nie prowadziła działalności w ciągu ostatnich 60 miesięcy.

Obowiązek rejestracji w CEIDG nie obejmuje:

• działalności agroturystycznej rolników,
• produkcji wina przez rolników,
• rolnika zarejestrowanego w REGON.

Opodatkowanie JDG

Przedsiębiorca co roku decyduje o wyborze formy opodatkowania, chyba że profil jego działalności narzuca konkretną formę. Może wybrać spośród trzech schematów:

1. Rozliczanie na zasadach ogólnych (tzw. skala podatkowa)

• podstawowa forma opodatkowania, naliczana automatycznie, chyba że przedsiębiorca wybierze inną formę,
• kwota wolna od podatku wynosi 30 000 zł,
• stawka podstawowa podatku to 12% od dochodu do 120 000 zł,
• powyżej 120 000 zł podatek wynosi 32% od nadwyżki,
• przewiduje ulgi podatkowe,
• dokonany wybór obowiązuje przez kolejne lata podatkowe, do chwili zawiadomienia US o zmianie wyboru formy opodatkowania w ustawowym terminie.

2. Podatek liniowy

• stawka wynosi 19% i jest niezmienna niezależnie od osiąganego dochodu,
• opodatkowaniu podlega dochód z JDG,
• nie można łączyć zysków z JDG z dochodami z innych źródeł,
• dokonany wybór obowiązuje przez kolejne lata podatkowe, do chwili zawiadomienia US o zmianie wyboru formy opodatkowania w ustawowym terminie,
• przewiduje ulgi podatkowe (w mniejszym zakresie niż przy skali).

3. Ryczałt

• to uproszczona forma opodatkowania,
• stawki oprocentowania zależą od profilu JDG (kodu PKD) i wynoszą 2 – 17 %,
• podstawą opodatkowania jest osiągnięty przychód, po uwzględnieniu przysługujących odliczeń,
• nie są uwzględniane koszty uzyskania przychodu,
• istnieją ograniczenia podmiotowe objęcia tym podatkiem.

ZUS od jednoosobowej działalności gospodarczej 2024

Przedsiębiorca prowadzący JDG ma obowiązek co miesiąc płacić za siebie składki do ZUS do 20. dnia każdego miesiąca, za poprzedni miesiąc. Istnieją następujące schematy opłacania składek do ZUS:

1. Ulga na start

• jeśli po raz pierwszy zakłada JDG lub wznawia ją po upływie co najmniej 60 miesięcy do dnia zawieszenia/zakończenia,
• skorzystanie jest dobrowolne,
• opłaca się składkę zdrowotną przez pierwszych 6 miesięcy od rozpoczęcia prowadzenia JDG; w tym okresie nie ma obowiązku opłacania składki na ubezpieczenia społeczne.

2. Preferencyjne składki ZUS

• przysługuje po zakończeniu okresu ulgi na start,
• skorzystanie jest dobrowolne,
• przewiduje preferencyjną składkę na ubezpieczenie społeczne (minimum 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę) przez 24 miesiące,
• wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne pozostaje bez zmian.

3. Mały ZUS+

• dotyczy przedsiębiorcy, którego przychód z działalności nie przekroczył 120 000 zł za poprzedni rok kalendarzowy, prowadził JDG przez co najmniej 60 dni w poprzednim roku,
• dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne, składkę zdrowotną opłaca się w pełnej wysokości,
• przysługuje także przy korzystaniu z preferencyjnych stawek ZUS,
• obowiązuje przez 36 miesięcy, w ciągu kolejnych 60 miesięcy prowadzenia działalności.

4. Duży ZUS

• obowiązuje przedsiębiorców, którzy nie podlegają ulgom,
• składka wynosi 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę,
• obejmuje składkę zdrowotną i na ubezpieczenia społeczne.

Sposób wyliczenia oraz wysokość składek zależą od etapu prowadzenia JDG oraz progu płacy minimalnej. Od 2024 roku składki ZUS przedsiębiorców niekorzystających z ulg wyniosą ok. 1 600 zł miesięcznie, nie wliczając składki zdrowotnej.

Składka zdrowotna od jednoosobowej działalności gospodarczej 2024

Składka zdrowotna od JDG musi być uiszczona, nawet przy niewielkim zysku lub stracie. Zależy od  formy opodatkowania oraz płacy minimalnej. W 2024 roku składka zdrowotna wyniesie minimum 381,87 zł miesięcznie.

Wyniesie przy:

1. skali podatkowej – 9% podstawy wymiaru składki (dochodu)
2. podatku liniowym – 4,9% podstawy wymiaru składki (dochodu),
3. ryczałcie – w zależności od progu przychodów; po przekroczeniu w danym miesiącu, podstawą wyliczenia w następnym miesiącu jest kolejny próg przychodów:

• do 60 000 zł – 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia,
• 60.000 zł – 300 00 zł – kwota równa przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu,
• ponad 300 000 zł – 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Podsumowanie

Założenie JDG rozpoczyna się od elektronicznego formularza. Kolejnym krokiem jest wybór formy opodatkowania. Przedsiębiorca musi też opłacać co miesiąc składki ZUS. Konieczne jest także systematyczne monitorowanie zmian, od których zależy powodzenie biznesu.

Jeśli zainteresował Cię powyższy wpis i chcesz wiedzieć więcej na poruszony w nim temat, zapraszamy do współpracy z nami. Specjaliści z naszego biura rachunkowego w Łodzi są do Twojej dyspozycji, skontaktuj się już dzisiaj i daj sobie pomóc.