Biała lista, czyli wykaz podatników VAT

Ministerstwo Finansów udostępniło białą listę VAT, by ułatwić przedsiębiorcom proces weryfikacji kontrahentów. Jak z niej korzystać? W jaki sposób może Cię ochronić przed negatywnymi skutkami współpracy z nieuczciwymi kontrahentami? Odpowiadamy poniżej!

Biała lista VAT – czym jest dla przedsiębiorcy?

Biała lista VAT, znana również jako biała lista podatników VAT lub wykaz podatników VAT, została udostępniona w 2019 roku przez Ministerstwo Finansów. Ma na celu ułatwienie przedsiębiorcom procesu weryfikacji kontrahentów. Zawiera informacje o podmiotach:

• zarejestrowanych jako czynni podatnicy VAT,
• wykreślonych z rejestru.

Korzystanie z białej listy może pomóc w uniknięciu nieuczciwych kontrahentów i chronić przed oszustwami podatkowymi. Wykaz prowadzi Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w formie elektronicznej.

Biała lista VAT – cel i funkcje

Biała lista podatników VAT służy do:

• weryfikacji kontrahentów – pozwala sprawdzić rzetelność podatnika VAT, co ma znaczenie dla bezpieczeństwa transakcji i ochrony przed oszustwami podatkowymi,
• zapobiegania wyłudzeniom VAT – utrudnia nieuczciwym przedsiębiorcom wyłudzanie podatku VAT poprzez tworzenie fikcyjnych firm i dokonywanie nierzetelnych transakcji,
• zwiększenia transparentności obrotu gospodarczego – umożliwia większą kontrolę nad przepływem środków pieniężnych i utrudnia pranie brudnych pieniędzy.

Jak korzystać z białej listy VAT?

Wykaz podmiotów ujętych w białej liście podatków jest dostępny bezpłatnie na stronie internetowej Ministerstwa Finansów. Można w niej sprawdzić wiarygodność podmiotu, wpisując jego:

1. numer NIP,
2. numer REGON,
3. numer rachunku bankowego,
4. nazwę firmy – w przypadku osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą wystarczy wpisać imię i nazwisko.

System wskazuje dane aktualne na dzień wyszukiwania. Istnieje możliwość zmiany daty, aby sprawdzić informacje z wcześniejszego okresu działalności podmiotu. Potwierdzenie informacji można wydrukować.

Zakres informacji ujętych w białej liście podatników

W białej liście podatników VAT znajdują się następujące informacje:

1. Dane identyfikacyjne podatnika:
   • nazwa (firmy lub imię i nazwisko),
   • numer NIP,
   • numer REGON (jeśli został nadany),
   • adres siedziby,
   • status podmiotu w rejestrze VAT (czynny, zarejestrowany, niezarejestrowany, wykreślony),
   • data rejestracji lub wykreślenia z rejestru VAT.
2. Dane rachunku bankowego:
   • numer rachunku bankowego,
   • nazwę banku,
   • datę zgłoszenia rachunku do wykazu.
3. Dodatkowe informacje:
   • informacje o odmowie rejestracji, wykreśleniu lub przywróceniu do rejestru VAT (wraz z datą i przyczyną)
   • informacje o zawieszeniu działalności gospodarczej
   • informacje o postępowaniach egzekucyjnych.

Informacje o rachunkach bankowych wskazane w białej liście VAT

Biała lista podatników VAT zawiera ważne informacje dotyczące firmowych rachunków bankowych. W wykazie publikowane są wyłącznie numery rachunków rozliczeniowych podatników VAT czynnych oraz tych, którzy zostali przywróceni do rejestru jako podatnicy VAT czynni. Nie będzie tam numerów rachunków podmiotów:

• niezarejestrowanych do VAT,
• którym odmówiono rejestracji do VAT,
• wykreślonych z rejestru VAT.

Numery rachunków bankowych na białej liście VAT pochodzą z baz Krajowej Administracji Skarbowej i są weryfikowane w systemie STIR. To te same numery, które przedsiębiorca podał do Urzędu Skarbowego w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub aktualizacyjnym, np. po założeniu konta firmowego w banku.

Dostęp do numerów rachunków bankowych na białej liście podatników pozwala na:

• weryfikację poprawności numeru rachunku przed dokonaniem przelewu na rzecz kontrahenta,
• ograniczenie ryzyka przelewów na niewłaściwe rachunki i oszustw,
• zwiększenie bezpieczeństwa i transparentności transakcji.

Sankcje za korzystanie z rachunku spoza białej listy VAT

Od 1 stycznia 2020 roku obowiązują sankcje za dokonywanie płatności na rachunki bankowe kontrahentów, które nie są uwzględnione w białej liście podatników VAT. Sankcje te obejmują:

• Brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu – w przypadku zapłaty kontrahentowi kwoty powyżej 15 000 zł na rachunek inny niż wskazany na białej liście VAT, nie będzie można zaliczyć tej kwoty do kosztów uzyskania przychodu w swojej działalności. Dotyczy to zarówno całej kwoty, jak i jej części, która została przekazana na niewłaściwy rachunek.
• Ryzyko odpowiedzialności solidarnej za zaległości podatkowe – w sytuacji, gdy kontrahent nie zapłaci należnego podatku VAT od transakcji. Może to rodzić obowiązek zapłaty zaległego podatku VAT, odsetek i kar w imieniu kontrahenta.

Jak uniknąć sankcji za korzystanie z rachunku spoza białej listy VAT?

Istnieje możliwość uniknięcia sankcji. Należy w ciągu 7 dni od dokonania przelewu na niewłaściwy rachunek bankowy poinformować o tym Naczelnika Urzędu Skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał płatności. Zgłoszenia dokonuje się za pośrednictwem formularza (ZAW-NR).

Sankcje za dokonanie płatności na rachunek spoza białej listy podatników nie zaktualizują się w przypadku dokonania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (MPP).

Biała lista VAT – Podsumowanie

Biała lista VAT stanowi niezwykle cenne narzędzie w walce z oszustwami podatkowymi. Pozwala przedsiębiorcom na rzetelną weryfikację kontrahentów, ograniczając ryzyko współpracy z nierzetelnymi podmiotami. Korzystanie z białej listy VAT nie tylko chroni przed negatywnymi konsekwencjami nierzetelności kontrahentów, lecz także buduje transparentność obrotu gospodarczego i sprzyja uczciwej konkurencji.

Jeśli zainteresował Cię powyższy wpis i chcesz wiedzieć więcej na poruszony w nim temat, zapraszamy do współpracy z nami. Specjaliści z naszego biura rachunkowego w Łodzi są do Twojej dyspozycji, skontaktuj się już dzisiaj i daj sobie pomóc.

FAQ – Pytania i odpowiedzi na temat: Biała lista VAT