Wkrótce nowelizacja Kodeksu spółek handlowych (KSH) umożliwi transgraniczne przeniesienie siedziby spółki do innego państwa członkowskiego. Dla przedsiębiorców oznacza to m.in. umocnienie swobody działalności gospodarczej. Jakie nowe możliwości wiążą się z tą zmianą? Dowiesz się poniżej.
Spis treści
- Podstawa transgranicznego przeniesienia siedziby spółki
- Zakres podmiotowy zmian
- Definicja przekształcenia transgranicznego
- Skutki przekształcenia transgranicznego
- Nowe możliwości związane z transgranicznym przeniesieniem spółki
- Transgraniczne przeniesienie spółki – podsumowanie
Podstawa transgranicznego przeniesienia siedziby spółki
Podstawą nowelizacji są dwie dyrektywy unijne w ramach tzw. pakietu prawa spółek:
- dyrektywa 2019/2121 Parlamentu Europejskiego i Rady z 27 listopada 2019 roku, zmieniająca dyrektywę (UE) 2017/1132 (transgraniczne przekształcania, łączenia i podział spółek),
- dyrektywa 2019/1151 Parlamentu Europejskiego i Rady z 20 czerwca 2019 roku, zmieniająca dyrektywę 2017/1132 (stosowanie narzędzi i procesów cyfrowych w prawie spółek).
Impulsem do tych działań był wyrok TSUE w sprawie C-106/16 (Polbud). Trybunał zaakcentował, że konieczność przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, aby móc przenieść siedzibę statutową spółki z jednego państwa członkowskiego do innego, stoi w sprzeczności ze swobodą działalności gospodarczej oraz utrwalonymi założeniami unijnymi, czyli ułatwiania prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium innego państwa członkowskiego na takich samych zasadach, jak obywatele danego państwa.
Zakres podmiotowy zmian
Nowelizacja KSH dotyczy przekształcenia spółek kapitałowych utworzonych zgodnie z prawem państw członkowskich i posiadających siedzibę, zarząd lub główne przedsiębiorstwo w UE, w spółki kapitałowe podlegające prawu innego państwa członkowskiego.
W Polsce zmiany obejmą
Ustawodawca unijny przewidział wyłączenia co do spółki:
- której przedmiotem działalności jest zbiorowe inwestowanie kapitału pozyskanego w drodze publicznej,
- działającej na zasadzie dywersyfikacji ryzyka, której jednostki uczestnictwa są na żądanie ich posiadaczy odkupowane lub umarzane bezpośrednio lub pośrednio z aktywów tej spółki,
- w likwidacji, która rozpoczęła wypłacanie aktywów na rzecz swoich wspólników,
- wobec której zastosowano instrumenty i mechanizmy przewidziane w tytule IV dyrektywy 2014/59/UE.
Definicja przekształcenia transgranicznego
Przekształcenie transgraniczne oznacza operację polegającą na zmianie formy prawnej spółki państwa wyjścia (zarejestrowanej np. w Polsce) w formę prawną państwa członkowskiego przeznaczenia (np. we Francji) i jednoczesne przeniesienie co najmniej swojej siedziby (np. z Polski) do tego innego państwa (np. Francji), bez konieczności rozwiązania ani przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, zachowując przy tym osobowość prawną.
Ograniczenia dotyczące przekształceń transgranicznych przewidują
- regulacje co do podziałów transgranicznych częściowych lub pełnych,
- wprowadzenie definicji spółki przejmującej, tj. spółki nowo utworzonej w toku podziału transgranicznego.
Skutki przekształcenia transgranicznego
Przekształcenie transgraniczne wywołuje skutki od dnia określonego przez prawo państwa członkowskiego przeznaczenia, po przeprowadzeniu kontroli dopuszczalności przekształcenia. Oznacza to, że:
- wszystkie aktywa i pasywa dotychczas istniejącej spółki stają się aktywami i pasywami spółki przekształconej,
- wspólnicy spółki nadal są wspólnikami spółki przekształconej, chyba że dokonają zbycia swoich udziałów lub akcji,
- prawa i obowiązki spółki, wynikające z umów o pracę lub stosunków pracy oraz istniejące w dacie, z którą przekształcenie transgraniczne stało się skuteczne, stają się prawami i obowiązkami spółki przekształconej.
Nowe możliwości związane z transgranicznym przeniesieniem spółki
Nowelizacja KSH wprowadzi następujące zmiany:
- nowy typ połączenia transgranicznego
- jedna lub więcej spółek, w chwili rozwiązania, bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego będzie mogła przenieść wszystkie swoje aktywa i pasywa na inną istniejącą spółkę – spółkę przejmującą – bez konieczności emisji nowych akcji lub ustanawiania nowych udziałów przez spółkę przejmującą,
- warunkiem będzie tożsamość wspólnika (wspólników) lub równość kapitału,
- relacje udziałowe pozostaną niezmienione,
- może służyć np. koncentracji aktywów i pasywów spółek rozproszonych w ramach struktury holdingowej
2. zniesienie ograniczenia do przekształcania spółki komandytowo-akcyjnej
- będzie mogła być spółką przejmującą lub nowo powstałą
3. wprowadzenie podziału przez wyodrębnienie
- polega na przeniesieniu części aktywów i pasywów spółki dzielonej na jedną lub więcej spółek przejmujących w zamian za emisję na rzecz spółki dzielonej udziałów lub akcji w spółce nowo zawiązanej,
- udziały lub akcje spółki lub spółek przejmujących lub nowo zawiązanych obejmuje spółka dzielona,
- ma charakter podziału częściowego i nie wiąże się z rozwiązaniem spółki dzielonej,
- nie dochodzi do wymiany udziałów lub akcji,
- plan podziału powinien mieć określoną treść,
- nie pozbawia spółek swobody w zakresie bezpośredniego zakładania spółek zależnych w innych państwach członkowskich
4. ochrona wierzycieli
- pogłębianie harmonizacji środków ich ochrony oraz rozszerzenie jej na przekształcenia i podziały transgraniczne,
- prawo zwrócenia się do odpowiedniego organu o ustanowienie zabezpieczeń,
- wyposażenie wierzycieli nieuczestniczących w połączeniu spółki posiadającej bezpośrednio wszystkie udziały lub akcje spółki przejmowanej w środki ochrony
5. ochrona wspólników m.in.:
- prawo zbycia udziałów lub akcji za odpowiednim wynagrodzeniem dla wspólników głosujących przeciwko danej operacji transgranicznej (państwa członkowskie mogą przyznać to uprawnienie także innym wspólnikom),
- wypłata wynagrodzenia związanego ze skorzystaniem z powyższego uprawnienia przez wspólnika pod określonymi warunkami,
- prawo do zakwestionowania wysokości wynagrodzenia proponowanego przez spółkę przed właściwym organem lub podmiotem upoważnionym na mocy prawa krajowego dla wspólnika, który zadeklarował wykonanie prawa zbycia swoich udziałów lub akcji,
6. ochrona pracowników m.in.:
- informowanie,
- konsultowanie,
- udział pracowników w zakresie obsady organów spółki,
7. wymagania informacyjne dotyczące planu połączenia transgranicznego
8. wymagania informacyjne dotyczące podziałów transgranicznych
- orientacyjny harmonogram,
- szczegółowy opis aktywów i pasywów spółki podlegającej podziałowi oraz oświadczenie dotyczące sposobu ich rozdziału między spółki przejmujące lub ich zachowania przez spółkę podlegającą podziałowi w przypadku podziału częściowego lub podziału przez wyodrębnienie.
Transgraniczne przeniesienie spółki – podsumowanie
Nowe zasady procesu reorganizacji spółek mają na celu zapewnienie przedsiębiorcom swobody prowadzenia działalności gospodarczej w całej UE na jednolitych zasadach. Zgodnie z założeniem ustawodawcy, scalenie tych warunków wpłynie pozytywnie na bezpieczeństwo i przejrzystość obrotu gospodarczego.
Jeśli zainteresował Cię powyższy wpis i chcesz wiedzieć więcej na poruszony w nim temat, zapraszamy do współpracy z nami. Specjaliści z naszego biura rachunkowego w Łodzi są do Twojej dyspozycji, skontaktuj się już dzisiaj i daj sobie pomóc.